HET KERKORGEL GRONSVELD
Het oksaal, waarop het orgel is geplaatst, is verzakt met als gevolg aanzienlijke schade aan het kerkorgel. Dit bleek nadrukkelijk uit het meest recente inspectierapport van de Monumentenwacht. Restauratie van dit orgel is niet alleen een technische ingreep, maar eveneens een kans om een stukje geschiedenis te behouden voor toekomstige generaties. Ten behoeve van de restauratie en het langdurig veilig stellen van het onderhoud van het Philippe le Picard orgel te Gronsveld is opgericht, de “Stichting Philippe le Picard” te Gronsveld.
Stichting Philippe le Picard
De stichting heeft ten doel het waardevolle historische en muzikale instrument te restaureren en het onderhoud van het orgel langdurig veilig te stellen. Daartoe zullen onder meer wervingscampagnes worden georganiseerd om geld in te zamelen voor de restauratie van het orgel. Er worden een gespecialiseerde orgelbouwer en restaurateurs ingehuurd om het orgel vakkundig te herstellen.
Tot de restauratiewerkzaamheden van het orgel behoren onder meer:
- vervoer en (de)montage orgel vanuit kerk naar werkplaats en terug
- restauratie van de orgelkas en dichten scheuren
- optimalisatie van de windvoorziening en windlade
- herstel van het pijpwerk
- optimalisatie van de speelmechaniek
- restauratie van de klaviatuur
- aanpassing pedaalveerconstructie
- intonatiecontrole en stemmen van het orgel
- vernieuwing lessenaarverlichting.
In de kerk worden tegelijkertijd ook een aantal wijzigingen aangebracht die noodzakelijk zijn om het gerestaureerde orgel in goede staat te behouden en verdere schade te voorkomen. De steunpilaren van het oksaal worden eveneens gestabiliseerd waardoor verdere verzakking wordt voorkomen. De kosten hiertoe vormen een onderdeel van de totale restauratiebegroting van dit fraaie historische orgel.
Kerkorgel - Historie
De vroegste vermelding van een kerk in Gronsveld dateert reeds van 1258.
De Heerlijkheid Gronsveld, sinds 1586 het Graafschap Gronsveld, is tot de Franse Tijd (1795) een klein onafhankelijk, zelfstandig staatje binnen het Heilige Roomse Rijk der Duitse Natie met een eigen zetel in de Nederrijns-Westfaalse Kreits en ressorteert kerkelijk onder de bisschop van Luik.
Tussen 1450 en 1719 regeert in Gronsveld de familie van Bronckhorst Batenburg. Graaf Johan Frans van Bronckhorst huwt in 1706 met Anne Maria zu Toerring Jettenbach. Het is in deze periode (1711) dat zij het fraaie Kerkorgel hebben geschonken. Het wapenschild van beide families is in de bekroning van de orgelkas nog steeds terug te vinden. Zij hebben destijds ook andere belangrijke bijdragen geleverd aan het kerkinterieur, waarmee de families van Bronckhorst Batenburg en zu Toerring Jettenbach haar hoge adellijke status bestempelen. De Sint-Martinuskerk in Gronsveld en het orgel zijn een rijksmonument.
Kerkorgel - Muzikaal en Cultureel Erfgoed
Het kerkorgel, gebouwd door de befaamde Luikse orgelbouwer Philippe le Picard, is een waardevol instrument “van het eerste uur” met een bijzonder mooie vorm en een rijke maar vooral veelzijdige kleurklank. Het vormt een uniek en zeer betekenisvol cultureel erfgoed uit die tijd. Het is het enige bewaard gebleven orgel dat met zekerheid aan hem kan worden toegeschreven in Nederland. Het orgel is erkend als Europees cultuurmonument vanwege zijn fraaie kast, die versierd is met engelen en leeuwen die zoals gezegd het wapen van de familie van de voormalige kasteelheer en zijn echtgenote dragen.
Het is een van de vroegste voorbeelden van een orgel in een Limburgse katholieke kerk en behoort hiermee tot de 10 meest bijzondere orgels van Limburg. Binnen Nederland staat dit orgel op de lijst van 25 unieke kerkorgels. Het is niet slechts een instrument, maar een symbool van eeuwenoude tradities, spirituele rijkdom en culturele waarde. Het geluid dat de vreugde en de verdrietige momenten van onze gemeenschap heeft begeleid en zal blijven begeleiden.
Planning Restauratie
Veelvuldig overleg is nodig geweest bij de opstelling van een goed restauratieplan (gebaseerd op inspectierapporten en offertes), bij de selectie van de orgelbouwer, bij de financieringsregeling alsmede bij de noodzakelijke bouwkundige maatregelen van de orgeltribune.
Vandaar dat een subsidietraject is opgestart bij de gemeente Eijsden-Margraten en de Provincie Limburg. Ook met andere fondsen en stichtingen, bedrijven en particulieren zal contact worden gezocht voor een bijdrage aan deze restauratie.
Gegeven de benodigde middelen voor de restauratie en de inmiddels opgestarte wervingscampagnes verwacht het stichtingsbestuur de volgende planning te kunnen aanhouden:
* voorjaar 2026 : werving middelen voor restauratie en verbouwing oksaal
* medio 2026 : restauratie- annex verbouwingsopdracht
* najaar 2026 : demontage orgel en vervoer naar werkplaats
* najaar 2026 : restauratie orgel en verbouwing oksaal
* voorjaar 2027 : terugplaatsing orgel
* medio 2027 : feestelijke ingebruikname (concert & info restauratie).
De definitieve planning zal worden vastgesteld zodra de benodigde geldelijke middelen toereikend zijn om de financiering van de restauratie van het historische orgel in zijn geheel rond te krijgen.
Donatie Restauratieplan - Dank voor Uw Steun
Zoals aangegeven is nog een aanzienlijk bedrag nodig om onze plannen in hun geheel door te voeren, zodat de muzikale traditie van de kerk wordt behouden en het orgel weer in topconditie is voor toekomstige generaties. Onze gemeenschap heeft uw hulp nodig! Indien u hiertoe als fonds, stichting, bedrijf of particulier steun wil leveren, dan kunt u dit doen door overmaking van uw financiële bijdrage op rekening-nr: NL 23 RABO 0124600506 t.n.v. Stichting Philippe le Picard.
U kunt ook, middels onderstaande QR code, via een betaalverzoek doneren. U bepaalt zelf het bedrag.
Samen sterk om dit historisch bijzonder fraaie instrument “levend” te houden, help ons het muzikale erfgoed van onze gemeenschap te bewaren. Uw bijdrage betekent meer dan alleen het herstellen van een orgel. Het is een investering in het culturele en spirituele leven van onze kerk en de gemeenschap. U helpt ons om een belangrijk historisch instrument in ere te herstellen, zodat het kan blijven dienen als een bron van inspiratie voor alle toekomstige generaties. Wij zijn u op voorhand dankbaar en zeer erkentelijk voor uw steun.
contact
Stichting Philippe le Picard (KvK-nummer 97088676)
Voerenweg 1
6247 EK Gronsveld
Email: rogerdassen@live.nl
Tel.nr. 06-51936973
De stichting beschikt over een culturele ANBI status (RSIN-nr: 8679.05.888).
Omdat de stichting een “culturele ANBI-status” heeft, zijn de giften extra aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Voor ondernemingen die onder de vennootschapsbelasting vallen, zijn giften aan een culturele ANBI eveneens extra aftrekbaar van de winst.
